Actos cotiáns ecolóxicos

En Galilibros, o Wikibooks en galego.
Unha fuga pequena (10 pingas/min) por metro cúbico de auga dunha billa durante un ano equivale ás necesidades de bebida dun adulto[1].

Actos cotiáns ecolóxicos amosa unha lista de accións sinxelas cotiás que se poden facer para conservar o planeta Terra no mellor estado posíbel e en busca de non alterar a biodiversidade, de maneira que o feito de aplicar estes actos contribuirá a unha mellor saúde dos seres vivos e a unha paisaxe máis acorde coa natureza.

Accións[editar]

De compras[editar]

Símbolo internacional do polistireno.

1.- Evita o polistireno, empregado nas bandexas de escuma plástica, pois levan produtos químicos e destrúen a capa de ozono.

2.- Na cociña usa trapos e panos da mesa de tea, en lugar do papel de cociña. Estarás salvando árbores.

3.- Non merques nada con madeiras tropicais (caoba, ébano, palisandro e teca). Nas selvas tropicais viven máis de metade de plantas e animais do planeta.

4.- Na casa fai zumes naturais en vez dos comerciais. Nos bares prefire as bebidas en envases retornábeis.

5.- Apoia os horticultores e produtores de alimentos locais, e merca alimentos de temporada. Os alimentos son máis frescos e utilízase menos transporte. Procura que os alimentos sexan ecolóxicos.

6.- Cando merques regalos, evita plásticos, madeiras tropicais e metais preciosos (pois estes case sempre se obteñen con contaminación e sufrimento social).

7.- Usa roupa de fibra natural (algodón, liño e la). Estes son recursos renovábeis, e as fibras sintéticas son na súa maioría subprodutos do petróleo. Reemprega a roupa vella (para o entroido) ou dóaa a ONGs ou á igrexa. Os cueiros lavábeis para os bebés son un opción ecolóxica e económica, e moitos incluso son máis saudábeis para as meniñas e meniños que os de usar e tirar.

8.- Emprega papel reciclado e pide no voso centro (de traballo ou no colexio) que se empregue.

A bicicleta é un bo medio de transporte.

9.- Reduce o consumo de papel de aluminio (e se o usas, non o tires ao lixo, pois é reciclábel e vai no colector amarelo). É mellor utilizar envases herméticos, que son lavábeis e se poden usar moitas veces.

10.- PLÁSTICOS:

  • Leva bolsas cando vaias á compra.
  • Non compres obxectos de plástico ou PVC.
  • Nas excursións leva recipientes reutilizábeis, esquece os de usar e tirar.

11.- Se podes, escolle pinturas con base en auga, en vez de disolvente.

12.- No Nadal merca unha árbore con raíces, cóidaa e despois das festas plántaa no monte.

13- Esquece os desodorizantes para o baño, pois contaminan e logo hai que depurar a auga. Ventílao.

14.- Cando merques roupa ou calzado, infórmate sobre quen a fixo, onde e en que condicións laborais. Se queres saber máis sobre inxustizas no sector téxtil, podes visitar a páxina roupa limpa.

15.- Merca alimentos frescos en lugar de comidas empaquetadas. É bo reducir o número de envases, así como a súa reutilización ou a súa reciclaxe.

Enerxía[editar]

As luces fluorescentes aforran enerxía, mais levan mercurio.

16.- As luces fluorescentes teñen mercurio e contaminantes perigosos. Son boas porque se aforra enerxía, mais non se deben tirar ao lixo (polo perigoso mercurio), senón que deben levarse a un punto limpo. Tamén son moi interesantes as luces LED, que aínda consumen menos que as fluorescentes, duran máis tempo e non levan mercurio na súa fabricación.

17.- Usa pilas sen chumbo nin mercurio. As pilas máis ecolóxicas son as que se recargan.

18.- Os contaminantes que destrúen a capa de ozono son os CFCs (usados antigamente nalgunhas neveiras, aerosois e produtos de limpeza), os halóns (usados como disolventes) e o metil-bromuro (empregado como funxicida). Busca alternativas.

19.- Mantén limpas as lámpadas incandescentes, pois as sucias gastan máis enerxía.

20.- Os reloxos máis ecolóxicos son os que funcionan grazas aos movementos do corpo.

21.- Evita abusar do coche, e procura usar os transportes públicos sempre que poidas (o tren é o menos contaminante). Revisa todos os meses o ar dos pneumáticos, pois inflar correctamente os pneumáticos mellora a taxa de consumo de combustíbel en máis do 3%.

22.- Non deixes os aparellos electrónicos (televisor, cadea musical, DVD etc) en posición de repouso (stand by en inglés) porque consomen moita enerxía, xa que pode chegar ao 8% do que consome o aparello acendido [2]. Pensa que, se deixas un ou máis aparellos nesa posición durante horas, estás malgastando moita enerxía (ademais de encarecer o recibo da luz). Se nos erguemos e apagamos os aparellos, estaremos emitindo menos dióxido de carbono.

23.- A lavadora debemos usala na súa carga máxima e procuraremos lavar en frío como norma xeral. Usa o tendal da roupa se podes, e usa só a secadora se non hai outra alternativa.

24.- Cando uses a Internet, prefire usar buscadores con fondo negro porque gastan menos enerxía (isto é, emitiremos menos dióxido de carbono), como Google Blackle [1] ou GoogleLightOff [2]. Se tes un blog, escolle un fondo negro ou escuro.

25.- Un quentador solar para a auga da casa só usa a enerxía do sol, e amortízase en poucos anos; polo que en climas con abondas horas de sol é superior, tanto ecolóxica como economicamente, aos de gas ou electricidade.

26.- Deixa o ordenador sen salvapantallas porque seguirá consumindo enerxía ao poñer fotos ou gráficos complicados; é mellor que o ordenador inactivo pase ao estado de suspensión porque consome moi pouca enerxía. Escolle apagar (ou suspender) o monitor tras cinco minutos de inactividade.

Refugallos[editar]

Colectores selectivos de recollida de residuos.

27.- Non tires ao lixo os medicamentos caducados nin as radiografías. Entrégaos na farmacia, pois encárganse do seu debido tratamento.

28.- Lembra facer recollida selectiva:

  • Vidro: nos iglús verdes.
  • Papel e cartón: nos colectores azuis.
  • Plásticos, tetra-briks, envases, latas, tapóns de cortiza: no colector amarelo.
  • Pilas: a recollida faise nos concellos, centros de ensino etc. Ollo: unha soa pila botón pode contaminar 600.000 litros de auga.
  • Bombillas de baixo consumo (teñen mercurio): nos puntos limpos ou nas ferraxarías.
Relación colector - produto
Colector amarelo Colector azul Iglú verde Punto limpo
Envases, plásticos e latas Papel e cartón Vidro Outros produtos
En España hai máis móbiles que habitantes desde 2006.

29.- Os restos de froita, verdura, casca dos ovos, froitos secos... fertilizan a terra. Podes facer compostaxe e aproveitala para a horta, a terra das plantas ou darlla a alguén que teña horta.

30.- Os teléfonos móbiles son reciclábeis nun 90% e os cargadores nun 100%, pero a maioría acaban no lixo (incinerados en moitos casos). Os móbiles levan plástico, metais pesados, coltan e outros compoñentes moi contaminantes (as baterías) que poden reciclarse. Cando acabe a súa vida útil, leva o móbil e o cargador ao punto de venda ou a un punto de recollida[3].

Fogar e outras cousas[editar]

31.- É mellor usar xabón en barra ou pastilla (que vén empaquetado en papel) en vez do xabón líquido para as mans, que vén en botella de plástico. Ao mercar deterxentes, merquemos deterxentes biodegradábeis e sen fosfatos. Os fosfatos alimentan as algas que se transforman en pragas no río e no mar.

32.- Procura coñecer ben a natureza que te rodea e protéxea.

Furado na capa de ozono, 17 de setembro de 2001. Cortesía NASA.

33.- Unha das mellores ideas que existen para reducir o dióxido de carbono, ter garantías contra a erosión e a seca, e protexer a biodiversidade é ter máis bosques. Hai moito monte bravo que estaría mellor plantando nel árbores autóctonas como carballos, castiñeiros, bidueiros, acivros, amieiros, salgueiros, abeleiras, pereiras e cerdeiras bravas etc. Participa en campañas de limpeza e/ou plantación de árbores.

34.- O aceite usado da cociña non debe ir polo vertedeiro. Se non hai recollida selectiva no teu concello, envólveo en papel de xornal e méteo nunha bolsa de plástico que vaias tirar.

35.- Como lavavaixelas podes usar o xabón tipo “Lagarto”, que é bo desengraxante. Así, aforrarás o plástico dos envases. Tamén se pode facer xabón líquido e reempregar os envases.

36.- Se coñeces ou encontras algún lugar contaminado, podes enviar unha carta ou foto informativa ao teu concello. Se non recibes contestación nun prazo razoábel, podes enviar a mesma carta ou foto a un xornal (sección de cartas ao director).

37.- Un dos maiores problemas da Galiza é a chuvia ácida. As centrais térmicas das Pontes e Meirama son as maiores responsábeis deste problema na Galiza, e os beneficios económicos destas empresas permítelles facer unha importante redución de emisións contaminantes. Noutras centrais españolas reduciron a contaminación debido á presión social. A chuvia ácida, ademais de conter metais pesados, mobiliza o aluminio, chumbo, cadmio... do solo; estes metais poden chegar ás augas subterráneas e superficiais, aos animais, aos alimentos e aos seres humanos. Os metais pesados producen serias lesións (irreversíbeis con frecuencia) nos riles, cerebro, corazón...

ENDESA reduciu na Central Térmica de Teruel o 95% da contaminación, e nas Pontes só está reducindo o 40% (porque é o mínimo que lle esixe a lei). En Teruel houbo protestas de concellos, cidadáns, denuncias aos tribunais pedindo indemnizacións polas perdas no arboredo forestal e froiteiro.

Notas[editar]

  1. Por todo o mundo, moitos millóns de persoas non dispoñen desa cantidade de auga potábel!
  2. Un informe do Laboratorio Nacional Lawrence Berkeley dos Estados Unidos indica que neste país os aparellos en stand by supoñen o 10% do gasto eléctrico nos fogares
  3. A fundación tragamóvil recolle móbiles en 1000 puntos de España, na páxina podes consultar o punto de recollida máis próximo ao teu domicilio

Véxase tamén[editar]

Bibliografía[editar]

  • ADEGA, Ecoloxía no cotidiano, 1995.
  • Hogar sin química, Ed. Integral.
  • Varela Díaz, R., O abc da choiva ácida, Baía edicións.
  • VV.AA., 50 cousas que os nenos poden facer para salvar a terra, EMECÉ-Rodeira.

Ligazóns externas[editar]