Sintaxe da lingua galega/A oración
Aparencia
A oración é un tipo de enunciado. Coma os enunciados, a oración ten sentido completo e entoación pechada. Distínguese da frase por posuír un predicado que contén un núcleo verbal.
A concordancia é a relación gramatical que hai entre o suxeito e o núcleo do predicado (o verbo). Por mor desa relación, se o verbo está en segunda persoa do plural, o suxeito será unha segunda persoa do plural (“vós”); se o verbo estivese en primeira persoa, o suxeito sería “eu” ou “nós”.
- El vai ó pavillón → Eles van ó pavillón.
Modalidade oracional ou do enunciado
[editar]Segundo a intención que o falante teña e sobre o que faga fincapé, podemos distinguir os seguintes tipos de oracións e enunciados:
- Se o enunciado fai fincapé sobre o emisor, o enunciado será emotivo.
- Se se centra no receptor, o enunciado será exhortativo (conativo)
- Se o enunciado fai fincapé na mensaxe, o enunciado será estético.
- Se o enunciado fai fincapé no código, será metalingüístico.
- Se o enunciado fai fincapé na canle, será fático.
- Se o enunciado fai fincapé na realidade extralingüística, será un enunciado representativo.
Exercicios
[editar]- Indica o tipo de enunciado segundo o elemento da comunicación sobre o que fagan fincapé as seguintes secuencias
- Quérote moito e gustaríame que saíses comigo.
- O río Miño é o máis grande de Galicia.
- Ti cala e fai os deberes!
- Oes?, óesme ben?, estás aí?
- A palabra “quen” é invariable, non ten plural.
- O sol ponse nos teus ollos cada vez que os pechas.
- Indica o tipo de modalidade oracional das seguintes secuencias
-
- Estou canso.
- Mal raio te parta!
- Oxalá non empreguen as tenaces.
- Quizais poida ser verosímil.
- Haberá uns tres quilómetros ata alí.
- Estás amuada?