Adverbio/As fronteiras do adverbio

Adverbio e verbo

A primeira diferencia manifesta dáse na forma, pois o adverbio é invariable, non admite morfemas, agás a gradación. O verbo admite morfemas subxectivos (número e persoa) e morfemas verbais (modo, tempo ou aspecto). O adverbio, ademais, sempre actúa como modificador e expresa circunstancias precisas ou imprecisas (de lugar, tempo, modo,...) mentres que o verbo, amais da consabida acción, indica nocións diversas: axente, tempo real ou ficticio, ...

Existe unha curiosa vinculación entre estas dúas clases de palabras. Algúns adverbios de tempo (hoxe, onte, xa, aínda,...) inflúen no tempo, aspecto e modo verbal.

Adverbio e nomes

As diferencias son diversas (o adverbio non varía en xénero nin en número, non son presentados polo artigo), mais tamén hai similitudes. Veñen dadas polo másculino (carácter non marcado que na oposición de xénero) dos adxectivos, pois facilita, por ser non marcado, que se poida confundir coa inmobilidade xenérica e numérica dos adverbios. En Fernando chegou pronto non sabemos se pronto é adxectivo ou adverbio.

Outra semellanza é que o adverbio como o adxectivo manifesta gradación, e mesmo algúns adverbios permiten o sufixo -iño (loguiño).

En canto á función sintáctica, hai diferencias, pois o adverbio soe actuar como complemento circunstancial ou aditamento.

Semánticamente o adverbio amosa parecido cos adxectivos. Por unha banda, porque tódolos rematados en -mente proveñen de adxectivos calificativos. Por outra banda porque algúns están emparentados con adxectivos (ben, mal, etc.).

As diferencias de significado entre substantivo e adverbio son evidentes. O paradigma dos substantivos, moi numeroso, permite describir tódalas nocións imaxinables. O dos adverbios, bastante reducido, recorre á capacitación doutras unidades lingüísticas para expresa-lo imaxinable (locucións adverbiais e translacións de substantivos). Con todo existen semellanzas pois ámbolas dúas clases de palabras portan nocións. Compárese mañá (adv.) e a mañá (Subs.).

Ante demostrativos e indefinidos

A maior semellanza dáse por poder algúns adverbios (aquí, aí, alí) expresa-la deixis como o demostrativo, e por ter un significado baleiro que se enche no contexto (despois/este). Con todo a nivel funcional morfolóxico as súas características son totalmente diferentes.

A última semellanza presentada cos demostrativos é válida tamén para os indefinidos cos que os adverbios se achan emparentados polo feito de que algúns proveñen deles (bastante, pouco, demasiado, algo).

Adverbio e interxeccións

A desigualdade entre o adverbio e a interxección vén dada pola distinta función lingüística que desempeñan: a función representativa dos adverbios e a apelativa ou expresiva das interxeccións. Mais, con todo, calquuera adverbio pode cubrir esa función expresiva ou apelativba se a curva de entoación é a adecuada: ¡aquí! pode representar ademais de lugar e tempo próximo ó falante, temor, sorpresa, dúbida, alegría,...

Adverbio ante preposicións e nexos

A invariabilidade morfemática (agás para aqueles adverbios que admiten gradación) é a característica común destas unidades.

Polo que respecta á función sintáctica debe dicirse que os adverbios actúan sintacticamente como complementos circunstanciais, como complemento dun adxectivo ou doutro adverbio, como predicativos,... Polo contrario as preposicións e nexos teñen como misión

a) establece-la capacitación de substantivos, de adxectivos e dos propios adverbios para que desempeñen determinadas funcións sintácticas que non lles son propias.

b) coordenar unidades equifuncionais e homocategóricas (nexos coordinativos).

c) conecta-las unidades as unidades que conforman unha cláusula bipolar

d) capacitar cláusulas para que actúen como substantivos ou adverbios (nexos de subordinación).

Con todo, hai algunha semellanza, pois os adverbios -converténdose en átonos- poden actuar como elementos aparentemente subordinadores. Por exemplo: mentres, logo,... Existen adverbios que inician cláusulas temporais (antes de que,...), polo que se clasifican como nexos.

Por outra banda hai que advertir que o adverbio manifesta na oración mobilidade, factor que o distancia claramente da preposición e dos nexos.

En definitiva, os adverbios son unidades tónicas, autónomas, que poden combinarse con curva de entoación e constituír mensaxes por si sós, mentres que as conxuncións son átonas, non autónomas, e deben de agruparse a outra unidade. Ademais os adverbios desempeñan unha función sintáctica na cláusula ocupando calquera posición no interior da mesma