Euskara/Capítulo 07

En Galilibros, o Wikibooks en galego.
Galilibro MANUAL DE LINGUA VASCA (Índice orixinal) modificar
  • Introdución: Presentación xeral do vasco e dos capítulos
  • Capítulo 01: Pronuncia / Demostrativos en singular / [Vocabulario (1)] / Artigo definido / Verbo "ser/estar" (1): [izan: "ser" (1)]
  • Capítulo 02: Verbo "ser/estar" (2): [izan: "ser" (2)] / [Pronomes interrogativos (0)] / [Vocabulario (2)] / Tradución da preposición "en" [(1)]
  • Capítulo 03: [Tradución da preposición "en" (2)] / Tradución da preposición "de" de pertenza (xenitivo inanimado) / [Vocabulario (3)] / Demostrativos en plural / Adxectivos [(1)]
  • Capítulo 04: [Adxectivos (2)] / Días / Meses / Números (1)
  • Capítulo 05: [Números (2)] / Expresar unha data (1)
  • Capítulo 06: [Expresar unha data (2)] / Tradución da preposición "con" / Tradución da preposición "de" de pertenza (xenitivo animado) / A hora (1)
  • Capítulo 07: [A hora (2)] / Pronomes posesivos [(1)]
  • Capítulo 08: [Pronomes posesivos (2)] / Pronomes interrogativos [(1)] / Fórmulas de cortesía [(1)] / Partes do corpo
  • Capítulo 09: A familia / Negación [partitivo en francés] / Verbo "haber/ter" [ukan] (1)
  • Capítulo 10: [Verbo "haber/ter" [ukan] (2)] / [Demostrativos co verbo ukan] / Verbos en euskara [(1)]
  • Capítulo 11: [Verbos en euskara (2)] / Verbo en pasado / Verbo en presente
  • Capítulo 12: Verbo en futuro / Nominalización
  • Capítulo 13: Algúns verbos importantes
  • Capítulo 14: Fórmulas de cortesía [(2)] / Dirección e procedencia / Facer preguntas
  • Capítulo 15: Formas perifrásticas (analíticas ou compostas) e sintéticas (simples) / Exemplos de formas sintéticas usadas habitualmente
  • Capítulo 16: Verbo "ser/estar" (3): [egon: "estar"] / Obxecto indirecto
  • Capítulo 17: Primeiro texto / [Tradución do primeiro texto]
  • Capítulo 18: Finalidade: expresar "para" + infinitivo / Segundo texto: Carrapuchiño vermello (1) / [Tradución do segundo texto (1)]
  • Capítulo 19: Segundo texto: Carrapuchiño vermello (2) / [Tradución do segundo texto (2)] / [Despedida]

Suplemento á versión orixinal


A hora (2)[editar]

  • ordu bata da: "é a unha" (única forma posible)

Para o resto das horas:

  • bi orduak dira = bi (ordu)ak dira = biak: "son as dúas".

Como se pode comprobar, o verbo izan conxúgase na terceira persoa (dira): de feito, o sistema é igual có do galego. Literalmente, non se di que "é as dúas [horas]" [literal do francés], senón que "son as dúas [horas]".

  • hiruak: "son as tres"
laurden cuarto numeral partitivo
erdi media numeral partitivo

e polo tanto:

  • hiruak ta laurden: "(son) as tres e cuarto" (ta é a contracción oral de eta)
  • biak ta erdi: "(son) as tres e media"
guti [posposición] menos preposición

e polo tanto:

  • bosteak laurden guti: "(son) as cinco menos cuarto"

Nota: eguerdi ("mediodía") e gauerdi ("medianoite") non poden usarse máis ca en horas en punto. En vasco, non se dirá "a medianoite menos cuarto" [literal do francés], senón "as doce menos cuarto"

  • ze orduan da?: "Que hora é?",

que se respondería:

  • bietan = bi-etan: "as dúas"
  • seiak ta laurdenetan: "as seis e cuarto"
  • seiak laurden gutitan: "as seis menos cuarto"

Pronomes posesivos (1)[editar]

Os pronomes persoais non teñen máis ca unha forma, porque a marca do plural engádeselle ó nome:

nire meu [o], a miña, os meus, as miñas posesivo
zure teu [o], a túa, os teus, as túas posesivo
haren seu [o], a súa, os seus, as súas (del) posesivo
bere seu [o], a súa, os seus, as súas (del, do propio suxeito) posesivo

Isto débese a que en euskara, cómpre facer a diferenza entre "eu estiven co seu pai" e "el estivo co seu pai". No primeiro caso usarase haren, porque non é o meu propio pai (o do suxeito), mentres que no segundo caso utilizarase bere porque se trata do pai de quen se fala.


Ir ó capítulo seguinte