Euskara/Capítulo 10

Galilibro

MANUAL DE LINGUA VASCA (Índice orixinal)

Introdución: Presentación xeral do vasco e dos capítulos
Capítulo 01: Pronuncia / Demostrativos en singular / [Vocabulario (1)] / Artigo definido / Verbo "ser/estar" (1): [izan: "ser" (1)]
Capítulo 02: Verbo "ser/estar" (2): [izan: "ser" (2)] / [Pronomes interrogativos (0)] / [Vocabulario (2)] / Tradución da preposición "en" [(1)]
Capítulo 03: [Tradución da preposición "en" (2)] / Tradución da preposición "de" de pertenza (xenitivo inanimado) / [Vocabulario (3)] / Demostrativos en plural / Adxectivos [(1)]
Capítulo 04: [Adxectivos (2)] / Días / Meses / Números (1)
Capítulo 05: [Números (2)] / Expresar unha data (1)
Capítulo 06: [Expresar unha data (2)] / Tradución da preposición "con" / Tradución da preposición "de" de pertenza (xenitivo animado) / A hora (1)
Capítulo 07: [A hora (2)] / Pronomes posesivos [(1)]
Capítulo 08: [Pronomes posesivos (2)] / Pronomes interrogativos [(1)] / Fórmulas de cortesía [(1)] / Partes do corpo
Capítulo 09: A familia / Negación [partitivo en francés] / Verbo "haber/ter" [ukan] (1)
Capítulo 10: [Verbo "haber/ter" [ukan] (2)] / [Demostrativos co verbo ukan] / Verbos en euskara [(1)]
Capítulo 11: [Verbos en euskara (2)] / Verbo en pasado / Verbo en presente
Capítulo 12: Verbo en futuro / Nominalización
Capítulo 13: Algúns verbos importantes
Capítulo 14: Fórmulas de cortesía [(2)] / Dirección e procedencia / Facer preguntas
Capítulo 15: Formas perifrásticas (analíticas ou compostas) e sintéticas (simples) / Exemplos de formas sintéticas usadas habitualmente
Capítulo 16: Verbo "ser/estar" (3): [egon: "estar"] / Obxecto indirecto
Capítulo 17: Primeiro texto / [Tradución do primeiro texto]
Capítulo 18: Finalidade: expresar "para" + infinitivo / Segundo texto: Carrapuchiño vermello (1) / [Tradución do segundo texto (1)]
Capítulo 19: Segundo texto: Carrapuchiño vermello (2) / [Tradución do segundo texto (2)] / [Despedida]

Suplemento á versión orixinal

Verbo "haber/ter" [ukan] (2)

Nota: debido a que cando se usa ukan se trata dun verbo transitivo (que ten un complemento directo), este complemento aparece sempre. Así, a tradución de dut non será "teño" senón "téñoo", e a tradución de ditugu non será "temos" senón "témolo" (ou co feminino ou plurais).

Suxeitos do verbo ukan

Se o suxeito é un nome propio, engádese -(e)k ó final:

Mirentxuk; Clintonek

Mirentxuk etxe bat du: "Mirentxu ten unha casa"

Se o suxeito é un nome común, entón engádese -(a)k no singular e -(e)k no plural.

gizonak etxe bat du: "o home ten unha casa"
gizonek hiru etxe dituzte: "os homes teñen tres casas"

Demostrativos co verbo ukan

Os demostrativos vistos anteriormente no curso teñen os seus equivalentes específicos como suxeitos do verbo ukan:

hau > honek
hori > horrek
hu(r)a > harek

Para os seus plurais, non hai modificación.

Verbos en euskara (1)

Os verbos en euskara divídense en tres grupos. Debido a que non existe exactamente un infinitivo, o que se traduciría como infinitivo para a súa enunciación procede de feito dun participio pasado en euskara.

(A) Verbos rematados en -i

ikusi: "ver" ("visto")
ibili: "andar" ("andado")
ikasi: "aprender"

(B) Verbos rematados en -tu

mintzatu: "falar"
hartu: "coller"
begiratu: "mirar"

Ir ó capítulo seguinte