Euskara/Capítulo 18

Galilibro

MANUAL DE LINGUA VASCA (Índice orixinal)

modificar

Introdución: Presentación xeral do vasco e dos capítulos
Capítulo 01: Pronuncia / Demostrativos en singular / [Vocabulario (1)] / Artigo definido / Verbo "ser/estar" (1): [izan: "ser" (1)]
Capítulo 02: Verbo "ser/estar" (2): [izan: "ser" (2)] / [Pronomes interrogativos (0)] / [Vocabulario (2)] / Tradución da preposición "en" [(1)]
Capítulo 03: [Tradución da preposición "en" (2)] / Tradución da preposición "de" de pertenza (xenitivo inanimado) / [Vocabulario (3)] / Demostrativos en plural / Adxectivos [(1)]
Capítulo 04: [Adxectivos (2)] / Días / Meses / Números (1)
Capítulo 05: [Números (2)] / Expresar unha data (1)
Capítulo 06: [Expresar unha data (2)] / Tradución da preposición "con" / Tradución da preposición "de" de pertenza (xenitivo animado) / A hora (1)
Capítulo 07: [A hora (2)] / Pronomes posesivos [(1)]
Capítulo 08: [Pronomes posesivos (2)] / Pronomes interrogativos [(1)] / Fórmulas de cortesía [(1)] / Partes do corpo
Capítulo 09: A familia / Negación [partitivo en francés] / Verbo "haber/ter" [ukan] (1)
Capítulo 10: [Verbo "haber/ter" [ukan] (2)] / [Demostrativos co verbo ukan] / Verbos en euskara [(1)]
Capítulo 11: [Verbos en euskara (2)] / Verbo en pasado / Verbo en presente
Capítulo 12: Verbo en futuro / Nominalización
Capítulo 13: Algúns verbos importantes
Capítulo 14: Fórmulas de cortesía [(2)] / Dirección e procedencia / Facer preguntas
Capítulo 15: Formas perifrásticas (analíticas ou compostas) e sintéticas (simples) / Exemplos de formas sintéticas usadas habitualmente
Capítulo 16: Verbo "ser/estar" (3): [egon: "estar"] / Obxecto indirecto
Capítulo 17: Primeiro texto / [Tradución do primeiro texto]
Capítulo 18: Finalidade: expresar "para" + infinitivo / Segundo texto: Carrapuchiño vermello (1) / [Tradución do segundo texto (1)]
Capítulo 19: Segundo texto: Carrapuchiño vermello (2) / [Tradución do segundo texto (2)] / [Despedida]

Suplemento á versión orixinal

Como dicir "para" + infinitivo?

Xa vimos que os verbos admiten sufixos. Así, para dicir "para" + infinitivo abonda con engadir o sufixo -teko:

zu hobeki ikusteko: "para verte mellor"

Txano Gorritxo (1) ("Carrapuchiño vermello")

euskara	galego	categoría gramatical
Txano Gorritxo	Carrapuchiño Vermello	nome propio
egun batez	un día	locución substantiva
urtebetetze	aniversario (do nacemento)	substantivo masculino
opari	agasallo	substantivo masculino
batzu	varios; varias	adxectivo
otarre	cesto	substantivo masculino
arroltza	ovo	substantivo masculino
sagar	mazá	substantivo feminino
pastel	torta	substantivo feminino
gozo	doce	adxectivo
sartu ukan	meter	verbo
zuzen-zuzen	dereito / dereitiño ("sen desviarse")	adverbio
bidenabar	durante o camiño	locución adverbial
gabe	sen	preposición
horrela	así	adverbio
bide	camiño	substantivo masculino
lili	flor	substantivo feminino
pentsatu	pensar	verbo
polita	bonito; bonita	adxectivo
pozik	contento; contenta	adxectivo
bildu	recoller	verbo
otso	lobo	substantivo masculino
egertu	aparecer	verbo
biziki	moi	adverbio
gaixto	mao; má / malo; mala / malvado; malvada	adxectivo
hantxe	aquí [mesmiño]	adverbio
oihan	bosque	substantivo masculino
sartu izan	entrar [en] / meterse [en]	verbo

Etxe batean, Txano Gorritxo eta bere ama bizi dira. Egun batez, amak erraten du Txano Gorritxori :

Txano Gorritxo, gaur amatxiren urtebetetzea da eta opari batzu egin behar dituzu. Otarre honetan arroltzak, sagarrak eta pastel gozo bat sartu ditut. Zuzen-zuzen joan behar duzu, bidenabar gelditu gabe.
Ongi, ama. Horrela eginen dut -erantzuten du Txano Gorritxok.

Eta etxetik ateratzen da.

Bidean, lili batzu ikusten ditu eta pentsaten du : "lili hauek politak dira. Hartuko ditut eta amatxiri emango ditut. Pozik izango da". Eta liliak biltzen ditu.

Orduan otsoa agertzen da. Otsoa biziki gaixtoa da.

Txano Gorritxori galdetzen du :

Nora zoaz, Txano Gorritxo?
Amatxiren etxera erantzuten du honek.
Bai? Eta nun bizi da (zure) amatxi?
Hantxe. Etxe tipi hartan.
Biziki ongi -erraten du otsoak.

Eta oihanean sartzen da.

Itzulpena ("Tradución")

Carrapuchiño vermello [sic] e a súa nai están nunha casa. Un día, a nai di[lle] a Carrapuchiño vermello:

Carrapuchiño vermello, hoxe é o aniversario da túa avoa e debes facerlle varios agasallos. Nesa cesta, [eu] puxen ovos, mazás e unha torta. Debes ir directamente, sen te parar durante o camiño.
Ben, [miña] nai, farei así -di Carrapuchiño vermello.

E sae da casa.

No camiño, [el] ve moitas flores e pensa: "Estas flores son bonitas. Vounas coller e vou[llas] dar á avoa. [Ela] estará contenta". E [el] recolle as flores.

Entón, o lobo aparece. O lobo é moi malvado.

[El] pregúnta[lle] ó Carrapuchiño vermello:

A onde vas [ti] Carrapuchiño vermello?
Á casa da miña avoa -respóndelle.
Si? E onde vive a [túa] avoa?
Aquí mesmiño. Naquela casiña aí abaixo
Moi ben -di o lobo.

E métese no bosque.

Ir ó capítulo seguinte