Formas perifrásticas (analíticas ou compostas) e sintéticas (simples)[editar]
Anteriormente vimos cómo conxugar os verbos usando un auxiliar.Esta forma de conxugación chámase perifrástica [ou analítica]. Nembargantes, a maioría dos verbos admiten un equivalente baixo a forma dunha soa palabra, que se chama forma sintética. Moitos verbos só se conxugan mediante a forma sintética. Algúns exemplos son:
etortzen naiz: ("eu ando") pode tamén dicirse nator
joaten da: ("el vai") pode tamén dicirse doa
O uso destas formas facilita a conversa.
Exemplos de formas sintéticas usadas habitualmente[editar]
izan ("ser")
etorri ("vir")
joan ("ir")
ukan ("ter", "haber")
naiz zara da gara zarete dira
nator zatoz dator gatoz zatozte datoz
noa zoaz doa goaz zoazte doaz
dut duzu du dugu duzue dute
ibili ("andar")
ekarri ("levar")
jakin ("saber")
eduki ("soster")
nabil zabiltza dabil gabiltza zabiltzate dabiltza
dakart dakarzu dakar dakargu dakarzue dakarte
dakit dakizu daki dakigu dakizue badakite
daukat daukazu dauka daukagu daukazue daukate
Estes verbos só se conxugan no presente e na forma con obxecto directo singular. A forma sintética menciónase só para que non vos cause sorpresas se vola atopades. Non é preciso aprendela de memoria (polo menos de momento) porque se non pode mesturarse co visto anteriormente: simplemente aprendede a recoñecela.
