Curso de lingua galega/O verbo/O participio

En Galilibros, o Wikibooks en galego.

Curso de L. Galega

Gramática

Historia da lingua

Ir a:   Exercicios sobre o verbo 
Ir a:   Curso de lingua galega ····· Hª do galego ····· Exercicios de morfosintaxe ····· Exercicios de ortografía ····· Exercicios de léxico 

  A Normativa oficial do galego (na wikipedia galega) 

O participio é unha das formas infinitas do verbo. Posúe flexión de xénero e número e fórmase, se é regular, mediante a regra raíz + vogal temática + do, da, dos ou das (Obsérvese que a vogal temática da segunda conxugación neste caso é "i"):

  • And-a-do, and-a-da, and-a-dos, and-a-das.
  • Coll-i-do, coll-i-da, coll-i-dos, coll-i-das.
  • Part-i-do, part-i-da, part-i-dos, part-i-das.

Agora ben, ademais de participios regulares, hai participios irregulares como os do seguinte listado:

aberto, absolto, aceso, acolleito, adscrito, arrepeso, avolto, calmo, canso, circunscrito, colleito, comesto, confuso, converso), convicto), corrupto), choco, descalzo, descrito, desenvolto, desenvolveito, desperto, directo), disolto, enceso, encolleito, envolto, envolveito, enxoito, escolleito, escorreito, escrito, esperto, farto, frito, gaño, impreso, inquedo, inquieto, inscrito, limpo, morto, mundo, nado, nubro, pago, preñe, preso, quedo, quente, quieto, recolleito, resolto, revolto, revolveito, rizo, roto, zafo, seco, sobrecolleito, solto, suscrito, suspenso, suxeito, tolleito, torto, volto.

Polo que respecta ó uso do participio regular e irregular, o máis xeral é

  • o emprego das formas regulares como elemento auxiliado nas perífrases verbais:
    • Non dou pagado nunca. Sempre me invitades.
    • Teño moido moita fariña nese muíño
  • o uso das formas irregulares como atributo nas construccións con ser e estar, como complemento predicativo, e como adxacente dun nome.
    • O café está pago.
    • Xa teño munda a fariña

O participio truncado[editar]

Son participios irregulares que aparecen en verbos da primeira conxugación: cansado/canso, descalzado/descalzo, espertado/esperto, pagado/pago, fartado/farto, gañado/gaño, preñada/preñe, quedado/quedo, zafado/zafo, soltado/solto, suxeitado/suxeito

O participio forte[editar]

Son participios irregulares que aparecen en verbos da segunda e da terceira conxugación: colleito/collido, encolleito/encollido, escolleito/escollido, recolleito/recollido, tolleito/tollido, enxoito/enxugado, volto/volvido, revolto/revolvido, escorreito/escorrido, torto/torcido, frito/fritido, roto/rompido, comesto/comido, mundo/moído, aceso/acendido, enceso/encendido, preso/prendido, arrepeso/arrepentido, nado/nacido, envolto,envolveito/envolvido, desenvolto/desenvolvido

Listaxe de participios irregulares[editar]

  • absolto
  • aceso
  • acolleito
  • adscrito
  • arrepeso
  • avolto
  • calmo
  • canso
  • choco
  • circunscrito
  • colleito
  • comesto
  • confuso
  • converso
  • convicto
  • corrupto
  • descalzo
  • descrito
  • desenvolto
  • desenvolveito
  • desperto
  • directo)
  • disolto
  • enceso
  • encolleito
  • envolto
  • envolveito
  • enxoito
  • escolleito
  • escorreito
  • escrito
  • esperto
  • farto
  • frito
  • gaño
  • impreso
  • inquedo
  • inquieto
  • inscrito
  • limpo
  • morto
  • mundo
  • nado
  • nubro
  • pago
  • preñe
  • preso
  • quedo
  • quente
  • quieto
  • recolleito
  • resolto
  • revolto
  • revolveito
  • rizo
  • roto
  • seco
  • sobrecolleito
  • solto
  • suscrito
  • suspenso
  • suxeito
  • tolleito
  • torto
  • volto
  • zafo


Ir a:   Exercicios sobre o verbo 
Ir a:   Curso de lingua galega ····· Hª do galego ····· Exercicios de morfosintaxe ····· Exercicios de ortografía ····· Exercicios de léxico 

  A Normativa oficial do galego (na wikipedia galega)