Curso de lingua galega/Os determinantes

Curso de L. Galega

Gramática

Primeiras normas O alfabeto As vogais Recoñecer a abertura media As consoantes A gheada O seseo A acentuación O substantivo Masculino e feminino Singular e plural O Adxectivo A gradación Os determinantes O artigo O demostrativo O posesivo O numeral O indefinido O relativo O persoal O persoal tónico O persoal átono Pron. de solidariedade "Te" e "che" "Llo" e "llelo" Colocación O adverbio Nexos A preposición A conxunción Construcións comparativas A interxección O verbo Verbos regulares Paradigma Morfemas VV. regulares con alternancia Verbos Irregulares Paradigma Facer dicir e haber Pór, dar e saber Ser, estar e ir Valer, poder e querer Ver, vir e ter O participio O infinitivo conxugado As perífrases

Historia da lingua

Formación O substrato Romanización e latinización Concepto de lingua romance O latín vulgar Fontes Do clásico ó vulgar O latín da Hispania Listado de linguas románicas Exemplo O superestrato Substrato cultural O adstrato A Idade Media Os séculos escuros A ilustración O Rexurdimento Ata a Guerra Civil A ditadura franquista A democracia

Ir a:   Curso de lingua galega ····· Hª do galego ····· Exercicios de morfosintaxe ····· Exercicios de ortografía ····· Exercicios de léxico 

  A Normativa oficial do galego (na wikipedia galega) 

En sintaxe aplicouse o termo determinante ó elemento que serve de complemento a un determinado. Esta definición tan ampla acollía tanto a artigo demostrativo e posesivo coma ó adxectivo. Seguindo a Alarcos e utilizando -aínda que sen aceptala- a distinción en castelán de adxectivos cualificativos e determinativos, hai adxectivos de tipo 1 ou adxectivos cualificativos (aqueles que admiten calquera posición respecto do núcleo substantivo e respecto de calquera outro termo adxacente) e adxectivos de tipo 2 (os que en presenza doutro adxectivo esixen a súa anteposición e exclúen o posto intermedio entre aquel e o núcleo), consideraremos determinantes, polas súas peculiaridades sintácticas, única e exclusivamente ós adxectivos do tipo 2:

• a^{tipo 2} chorosa^{tipo 1} ledicia · · · · · *chorosa^{tipo 1} a^{tipo 2} ledicia
• aquel^{tipo 2} gran^{tipo 1} pecado · · · · · *gran^{tipo 1} aquel^{tipo 2} pecado
• a miña^{tipo 2} querida^{tipo 1} nai · · · · · *a querida^{tipo 1} miña^{tipo 2} nai
• toda^{tipo 2} efémera^{tipo 1} sorte · · · · · *efémera^{tipo 1} toda^{tipo 2} sorte

A imposibilidade de interposición dos determinantes débese a que o adxectivo forma co substantivo un bloque conceptual inseparable que é actualizado polos determinantes, dado que estes teñen a función de dirixir cara a realidade un signo virtual.

Existen grupos diferentes de determinantes, con características formais propias. Podemos distinguir, en primeiro lugar, os determinantes identificadores. Os determinantes identificadores admiten a anteposición de "todo" (tódalas casas, tódalas súas casas, todas estas casas). Son identificadores porque -e incluímos neste grupo a artigo, demostrativo, posesivo e numeral (todos tres fomos con ela)- designan as realidades de modo inconfundible: a casa, esta casa, ou a súa casa son secuencias que transmiten un ente concreto, patente. Contrástense coas secuencias moitas casas, algunha casa.

Un segundo grupo de determinantes reciben normalmente a apelación de determinantes indefinidos. Caracterízanse por non admiti-la anteposición de todo (si posible na nosa lingua cos numerais) e por excluír a posposición do numeral. Fernández-Jardón Vindel denomínaos ‘non identificadores’.

Outra diferenza entre os identificadores e os non identificadores consiste no seu comportamento co -por Fernández-Jardón denominado- predeterminante identificativo "mesmo". Por sentido común a agrupación dun identificativo cun non identificador resulta contraditoria, de aí que sexa imposible: *algún mesmo..., *moitos mesmos..., *ningún mesmo...

Ir a:   Curso de lingua galega ····· Hª do galego ····· Exercicios de morfosintaxe ····· Exercicios de ortografía ····· Exercicios de léxico 

  A Normativa oficial do galego (na wikipedia galega) 

• O artigo
• O demostrativo
• O posesivo
• O numeral
• O indefinido e o cuantitativo